Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesinde (ÇOMÜ) yapay zeka teknolojisi destekli proje çalışması sürdüren uzmanlar, coğrafi işareti Avrupa Birliğinden tescilli ilk Türk peynir çeşidi olan Ezine peynirinin gerçeğini sahtesinden ve hatalı ürünlerden ayıracak yazılım geliştirdi.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) destekli “Coğrafi İşaretli Ürünlerde Coğrafi İşaret İhlali ve Hileli Standart Dışı Ürün Tespiti İçin Akıllı Takip Yazılımı Geliştirilmesi Projesi” kapsamında hazırlanarak testleri başarıyla tamamlanan yazılımda, yapay zeka ve blokzincir teknolojileri kullanıyor.
Rektör Prof. Dr. R. Cüneyt Erenoğlu başkanlığında yürütülen projede Bilgisayar Mühendisliği Bölümünden Dr. Öğretim Üyesi Enis Arslan yürütücü, Ezine Gıda İhtisas OSB Meslek Yüksekokulu Gıda İşleme Bölümünden Dr. Öğretim Üyesi Dilvin İpek araştırmacı olarak yer yer alıyor.
Proje, Coğrafi İşaretli Ezine Peynirinin Korunmasına Katkı Sağlayacak
Rektör Erenoğlu, gerek Çanakkale gerekse Türkiye ölçeğinde çok önemli bir marka olan Ezine peynirinin geleceğine katkı sunacak yazılım geliştirmenin mutluluğunu yaşadıklarını dile getirerek; “Bölgede çok sayıda coğrafi işaretli gıda ürünü bulunuyor. Coğrafi işaret ve tescil aslında o ürünün ve üretildiği tesisin garantisi anlamına geliyor. Biz bu projede tescillenen ürünlerin süreç içinde ilk imalattan tüketime kadar olan süreci, teminat altına alıyoruz. Ezine peyniri popüler bir konu. Bölgemizde sütün üretilmesinden toplanmasına, mayalanmasına ve paketlenmesine kadar olan süreçler coğrafi işaretli ürünün tescilinin kontrolünü sağlıyor. Bu projeyle, Ezine peynirinin korunmasına katkıda bulunacağız. Bundan sonra yapılacak iş, kalite ve standardizasyonu koruyarak uluslararası anlamda marketing, pazarlama, fuar gibi stratejilerini gerçekleştirmek.”
“1005 Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler Araştırma Destek Programı” kapsamında TÜBİTAK tarafından desteklendiğini bildiren Dr. Öğretim Üyesi Enis Arslan, projede özellikle gıda sahteciliğine karşı bazı parametrelerle kimyasal analizler üzerinden yapay zeka algoritmalarının kullanılmasının öne çıktığını anlattı.
ÇOMÜ Yeşil Dönüşüm Koordinatörü Dr. Öğretim Üyesi Dilvin İpek ise projede geliştirdikleri yazılım sayesinde üretim sırasında coğrafi işaretli ürün hatalı ise geri dönüşünün sağlanacağını piyasaya sunulması engellendiği için ciddi ekonomik kaybın önüne geçilebileceğini belirtti ve “Yazılımın piyasada bulunan coğrafi işaretli ürünlerin belirtilen özelliklere sahip olup olmadığının tespitinde de yardımcı olacak” dedi.
Ezine peynirinin uluslararası marka değerinin korunmasına yönelik hazırlanan sistemin, ÇOMÜ bünyesinde kurulacak analiz merkezinde kullanımına başlanması hedefleniyor.